رسل زیاد راهی
بنظارت
دکتر مسلم محسن عبود السودانی
شواهد قرآنی بر جواز گردشگری تعدادی راهنمای قرآنی در زمینه گردشگری و سفر وجود دارد که به بخش‌های زیر تقسیم می‌شود
: اول: آیاتی که بر کلمه و مشتقات آن دلالت دارد. 1- قول حق تعالی: ( السائحون الراكعون ) (). اهمیت بعد از تسلیم این است که این کلمه در روزه، یعنی روزه داران زانو زده است، با درج حدیث شریفی که نشان می دهد مسافر همان روزه دار است که در بالا ذکر شد، ظاهر دیگری دارد معاشرت لفظی، و اوست که در زمین سیر می کند و سیاق نیز بر آن دلالت دارد، چنانکه خداوند متعال بعد از عبادت آن را از دیگر اقسام حسنات ذکر کرده است، و معلوم است که عبادت شامل روزه است، لذا عبارت «السیاحین» است. معنای دیگری را نشان می دهد. خداوند متعال برای پرهیز از تکرار می فرماید: (توبه کنندگان، نمازگزاران، مداحان، سرگردانان، زانوکنندگان و سجده کنندگان، امر به معروف و نهی از منکر، و حفظ حدود الهی، و ثواب کنندگان، زانو زدگان و سجده کنندگان، امر به معروف و نهی از منکر و حفظ حدود الهی. و مؤمنان را بشارت ده). همینطور و با همین دلیل، رکوع کنندگان، یعنی متواضعان، و سجده کنندگان و تسلیم کنندگان، به این معنا نیست که (همانطور که نشان دادیم) مقصود روزه داران و نمازگزاران است. و امر به معروف… این نشان می دهد که گردشگری برای امور خیریه، مانند علم جویی، ستودنی است (). 2- قول حق تعالی: (سائحات)().. در اینجا نیز لفظ ظاهر می شود و در مضمون حمد است و مراد از آن کار خیری است که مؤمن به آن مشغول است و انجام می دهد اعم از سیاحت در زمین به قصد خیر و نیکی و چون عبادت. قبلاً ذکر شد، معلوم می شود که مراد از آن، مخصوصاً روزه نیست، و اگر محال نباشد، ترکیب لفظی، به یک معنا محدود به مقصود نمی کند، چنان که مفسران متأخر چنین کرده اند پیشنهاد کرد، مانند آیت الله دکتر صدیقی تهرانی، چنان که در توضیح کلام حق تعالی توضیح داده است: (والمطلقات يتربصن بأنفسهم ثلاثة قروء). مراد از قرائت یک مرتبه طهارت و یک مرتبه حیض است و چون دلیلی بر نیت خاص یکی از آنها وجود ندارد احتیاط آن است که بین آنها جمع شود زیرا مراد پروردگار در آن وقت طهارت و قرائت با هم است. و همین طور است، زیرا دلیلی بر اینکه حیض مخصوص زنان روزه دار است وجود ندارد و مقصود از آن زنان مهاجر روزه دار فی سبیل الله تعالی است. همچنین ظاهر می شود که اگر با هم بیایند از هم جدا می شوند و اگر از هم جدا شوند هر گاه کلمه سیاح به تنهایی در یک جمله آمده باشد در آن جمع معانی است و هر گاه باشد. که با شمارش اعمال از هم جدا می شود، معنایی را می گیرد که در جمله برای آن آمده است، مانند روزه، یا مخصوصاً گردش در زمین، و مثلاً اگر خداوند متعال می فرماید: ((مسلمات مؤمنات. قانتات ، تائبات. ، عابدات سائحات ، ثيبات و ابكارا) و این همان آیه ای است که در مورد آن صحبت می کنیم، بنابراین جزئیات روشن است. زيرا افراد مؤمنه مورد ستايش قرار گرفته اند و كلمه «زنان مسلمان» دلالت بر آنچه را كه «زنان مؤمن» نشان مي دهد، نيست، زيرا آنها به هم رسيدند و سپس از هم جدا شدند، اولي صرفاً بر تلفظ آن دو دلالت دارد و دومي دلالت بر آن دارد بیش از آن از نظر شدت ایمان و استواری آن در قلب، «صیحات» به طور خاص بر زنان روزه دار دلالت نمی کند، بلکه بیشتر از آن، معنای روزه دار در کلمه «عابد» آمده است. که قبل از کلمه توریست ها قرار گرفته است، بنابراین توریست ها در زنان مهاجر آمده است و چون سیاح در مقام ستایش با بدی و غیبت و چیزهای دیگر که مربوط به رهبانیت یا ترک جامعه مسلمانان است بیرون می‌آید، بر کسی پوشیده نیست که کلمه سیاحان و زنان جهانگرد بر همین معنا دلالت می‌کنند و دارد قبلا توضیح داده شد دوم: استنباط آیات شریفه مبین مقصد با استفاده از الفاظی غیر از کلمه سیاحت. اول: قول خداوند متعال: (فسيروا في الارض فانظرواكيف كان عاقبة المكذبين). در درخواست راه رفتن در زمین و رفت و آمد و گشت و گذار در حومه آن به قصد ملاحظه و پند و اندرز روشن است، چنانکه برای مردمان پیشین و شهرها و خانه هایشان اتفاق افتاده است یکی از مهمترین اهداف خیریه و اعمال خیر است تا نصیحت کنندگان از آن درس بگیرند. ثانیاً: فرموده خداوند متعال: (قل سيروا في الارض فأنظروا كيف بدأ الخلق). این نیز دعوت دیگری به گردشگری به منظور مطالعات علمی و تشویق ظاهری است و از طریق آن نه تنها مجاز بودن گردشگری، که مطلوب بودن آن تأیید می شود.
